Cỏ Vetiver được sử dụng như một loại cây nhiệt đới rất độc đáo. Nó không kết hạt, không lan truyền bừa bãi và phải trồng bằng hom khi muốn nhân rộng. Đây là loài thực vật có thể phát triển với biên độ rất rộng trong nhiều điều kiện khí hậu và đất đai, nó có thể trồng ở bất cứ nơi nào thuộc vùng khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới và Địa Trung Hải.
Đặc điểm hình thái của cỏ Vetiver
Cỏ Vetiver có dạng thân cọng, chắc, đặc, cứng và hóa gỗ. Thân cỏ mọc thẳng đứng, cao trung bình 1,5-2 m. Phiến lá hẹp, dọc theo rìa lá có răng cưa bén. Rễ chùm không mọc trải rộng mà cắm thẳng đứng sâu 3-4 m, rộng đến 2,5 m sau hai năm trồng. Rễ của loài Vetiveria zizanioides có chứa tinh dầu, chất lượng tốt nhất 18 tháng sau khi trồng với lượng tinh dầu 2-2,5% trọng lượng khô (Mekonnen, 2000).
Loài Vetiveria zizanioides được dùng phổ biến vì có đặc điểm không tạo hạt, nhân giống chủ yếu bằng phương pháp vô tính nên không thể mọc tràn lan như các loại cỏ dại khác.
Cỏ Vetiver cần lượng mưa khoảng 300 mm, nhưng trên 700 mm có lẽ thích hợp hơn để cỏ tồn tại suốt thời gian khô hạn, thông thường cỏ Vetiver cần một mùa ẩm ướt ít nhất 03 tháng. Là loại cây C4 nên chúng thích hợp trong vùng có lượng ánh sáng cao. Cỏ Vetiver không phát triển tốt dưới bóng râm.
Ứng dụng của cỏ vetiver
Bộ rễ đồ sộ của vetiver phát triển rất nhanh. Nhờ đó nó có khả năng chịu hạn đặc biệt và giúp hạn chế xói mòn đất ngay cả khi có dòng nước xiết chảy qua. Cỏ Vetiver cần phải được trồng thành những băng cỏ ken dày, đây là điểm cực kỳ quan trọng để phát huy tác dụng của hệ thống cỏ đối với đất và ổn định mái dốc. Một hàng cỏ trưởng thành có thể giảm tới 70% nước chảy bề mặt và tới 90% bùn đất rửa trôi. Bùn đất bị chặn lại phía sau các hàng cỏ, lâu dần sẽ tạo nên các bậc thang, làm thoải dần địa hình sườn dốc.
Cây cỏ Vetiver đặc biệt có hiệu quả trong các lĩnh vực phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai như: lũ lụt, xói mòn, sạt lở đất dốc, xói lở bờ sông, bờ biển, bảo vệ taluy đường, bờ kênh mương, đê đập,… Một số ứng dụng quan trọng khác là bảo vệ và xử lý môi trường, làm giảm nhẹ ô nhiễm đất và nước, xử lý nước thải, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu trong đất. Hệ thống cỏ Vetiver có thể sử dụng trong hầu hết các lĩnh vực liên quan đến phát triển nông thôn và phát triển cộng đồng.
Hàng loạt nghiên cứu thử nghiệm và ứng dụng đại trà trong 20 năm qua ở nhiều nước trên thế giới còn cho thấy, cây cỏ Vetiver đặc biệt có hiệu quả trong các lĩnh vực phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai (lũ lụt, xói mòn, trượt lở, sạt lở, đất dốc, xói lở bờ sông, bờ biển, bảo vệ taluy đường, bờ kênh mương, đê đập v.v.), bảo vệ các lưu vực sông, các rừng đầu nguồn, bảo vệ môi trường (giảm nhẹ ô nhiễm đất và nước, xử lý nước thải, rác thải, dư lượng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, cải thiện chất đất v.v.), chưa kể hàng loạt ứng dụng khác. Tất cả những ứng dụng kể trên, dưới hình thức bảo vệ hoặc cải thiện đất đai, bảo vệ cơ sở hạ tầng, hoặc cung cấp các dạng nông sản, đều trực tiếp hoặc gián tiếp tác động đến cuộc sống của các hộ dân nghèo nông thôn.