Hiện nay hoa hồng ngoại đang được du nhập ồ ạt về Việt Nam tạo lên những cơn sốt lớn nhỏ. Tuy nhiên các giống hồng cổ hay hồng truyền thống của Việt Nam vẫn được người yêu hồng sưu tầm, tìm kiếm bởi nhiều ưa điểm: khá đa dạng chủng loại, giống thuần, không bị thoái hóa, kiểu dáng, màu sắc đặc biệt là sự khỏe mạnh, sức sống lâu bền, kháng bệnh, kháng chịu khắc nghiệt tốt và vẻ đẹp không thua kém nhiều giống hồng ngoại.
Hoa hồng cổ Việt Nam cũng có loại dạng cây leo khỏe, loại bán leo, loại bụi, kích thước bông to, nhỏ, dạng bông đơn, bông chùm… đa dạng như hồng ngoại. Dáng cây đẹp, lá cây cũng xanh quanh năm, hoa nở liên tục nhiều lần trong năm, cây sai hoa với hương thơm quyến rũ.
Đặc điểm nổi trội của hồng cổ Việt Nam so với các giống hồng nhập ngoại đó là tính bản địa: Cây khỏe mạnh, phát triển nhanh, chịu được mọi điều kiện khắc nghiệt của khí hậu Việt Nam: mùa hè quá nóng, mùa đông quá lạnh. Cây không bị thoái hóa do giống thuần thích nghi lâu dài, trồng được trên toàn quốc. Cây có khả năng kháng bệnh tốt.
Các giống hồng cổ đều thích hợp trồng nơi thông thoáng, ưa nắng nhiều, gió nhiều, ưa đất thịt, giàu mùn hữu cơ, không chịu úng ngập. Thích nghi nhanh trong các điều kiện trồng chậu, trong bồn, hoặc dưới đất.
Hồng cổ Việt Nam hiện được thống kê rất phong phú với 11 giống, mỗi loại lại có ưu điểm riêng độc đáo, Những giống hoa hồng đã được trồng ở Việt Nam khoảng trên 200-500 năm chúng ta sẽ coi đó là giống thuần bản địa của VIệt Nam.
1. Hoa hồng cổ Sapa
Hồng cổ Sapa được du nhập từ Pháp vào đầu thế kỷ 19. Hồng cổ Sapa thuộc loại bụi cây bụi lớn, dạng bán leo có thể đến 5m với đường kính tán rộng. Hoa hồng leo cổ Sapa có hình dáng tuyệt đẹp với kiểu xếp cánh dạng hoa thị đầy mê hoặc lôi cuốn với số lượng lớp cánh dầy lên đến hơn 50 lớp. Hồng Sapa có vẻ đẹp lộng lẫy không thua kém bất kỳ loại hồng nhập ngoại nào. Hoa lại có đường kính to như bát ăn cơm với nhiều màu sắc rực rỡ cho bạn lựa chọn từ hồng, đỏ, tím nhưng phổ biến nhất vẫn là màu hồng phấn.
Không những thế hồng cổ Sapa còn có hương và cực kỳ sai hoa, siêng hoa liên tục. Hồng Sapa chịu được biên độ nhiệt lớn, sống tốt ở mọi điều kiện khí hậu trên toàn quốc từ nắng nóng như miền Trung đến lạnh như Sapa nhiệt độ có khi đến âm vài độ.
2. Hoa hồng cổ Văn Khôi
Hoa hồng cổ Văn Khôi hay còn được gọi với cái tên rất quan cách, vương giả là hồng Cung Phủ bởi thời xưa giống hồng này chỉ có mặt ở cung vua, phủ chúa nơi cao sang quyền quý. Ngay từ cái tên cũng nói lên đẳng cấp của giống hoa này.
Hồng Văn Khôi có màu hồng phấn dịu dàng cùng với form hoa tuyệt đẹp là sự sắp xếp xoáy sâu hun hút của các lớp cánh tạo vẻ đẹp đầy ma mị. Các cánh hoa ở tâm xếp hình hoa thị thành khối, các cánh ngoài nhẹ nhàng ôm gọn. Vẻ đẹp của hồng Cung phủ quả là danh bất hư truyền.
Hồng Văn Khôi còn có hương thơm ngây ngất, đường kính hoa to, ngắm rất đã mắt, hoa liên tục quanh năm. Cây khỏe mạnh và kháng chịu khắc nghiệt rất tốt. Trồng được ở mọi miền của Tổ quốc.
3. Hoa hồng đào cổ
Hoa Hồng đào – ngay từ cái tên đã nói lên sự dịu dàng, vẻ đẹp như đôi má đào của người thiếu nữ. Hồng đào cổ cũng có màu hồng phấn, các cánh hoa xếp tròn đều quanh tâm, khi hoa mãn khai lộ nhụy vàng óng. Phom hoa dạng cổ điển với nhiều lớp cánh, đường kính hoa đạt hơn 10cm nếu chăm tốt. Hồng đào cổ là một trong số các giống hồng có tuổi thọ lâu bền nhất, lên tới 60 năm. Cây thuộc dạng bụi lớn, nhiều cành nhánh, hoa trì trạt, dễ trồng, dễ chăm, ít sâu bệnh, sống tốt trong chậu.
4. Hoa hồng leo tầm xuân
Hồng leo tầm xuân là giống hồng siêu leo phát triển mạnh mẽ đạt tới hơn 10m, thường được trồng ở hàng rào, tường cây khá phổ biến.
Hồng leo tầm xuân có những bông hoa cánh kép xinh xinh màu hồng phấn kết thành chùm lớn. Loại hồng này lại rất sai hoa nên đến mùa hoa nở tạo thành những mảng hoa cực kỳ bắt mắt. Tầm xuân cực kỳ khỏe mạnh, phát triển nhanh, sống được ở mọi nơi, chịu được biên độ nhiệt lớn tuy nhiên nhược điểm duy nhất là chỉ có hoa một mùa xuân vào tháng 3-4 hàng năm.
5. Hoa hồng leo cổ Hải Phòng
Hoa hồng leo Hải Phòng hay hồng nhung leo Hải Phòng là một trong số ít giống hồng leo cổ ở Việt Nam có màu đỏ nhung mịn màng, tuyệt đẹp. Phom hoa cổ điển với viền cánh lượn sóng cùng hương thơm đậm đà khó quên. Kích thước hoa to và đặc biệt bền đến gần một tháng, hoa tàn không rụng mà héo trên cây nên không làm bẩn nền.
Hồng cổ Hải Phòng thuộc loại cây leo với chiều cao khoảng 5m, phát triển nhanh, sai hoa, hoa nở rải rác quanh năm.
6. Hồng leo tầm xuân trắng cánh đơn
Hoa hồng leo trắng cánh đơn thuộc loại cây siêu leo lên đến 10m, phát triển mạnh mẽ, sống tốt trên đất nghèo dinh dưỡng, ít sâu bệnh và chịu khắc nghiệt rất tốt. Các cánh hoa xếp đều trên mặt phẳng, xòe rộng, màu trắng, nhụy vàng nhạt. Đường kính mỗi bông chỉ khoảng 2-3 cm nhưng kết thành chùm dày đặc khoảng 30-50 bông rất đẹp mắt.
7. Hoa hồng Bạch Nam Định hay còn gọi là bạch ho
Hoa hồng bạch Nam Định thuộc loại cây bụi nhỏ, thân cành mảnh mai và có sắc màu hơi tím đặc trưng, là giống thuần nên không bị thoái hóa.
Hồng bạch Nam Định có phom cổ điển, số lượng lớp cánh trung bình với các cánh hoa hơi xoăn cụp về phía sau. Hoa có màu trắng, chân cánh hơi xanh nhạt, đường kính hoa tối đa khoảng 8cm. Hoa thơm dịu nhẹ, bền lâu tàn và có hoa quanh năm.
8. Hoa hồng bạch cổ hay bạch xếp
Hoa hồng bạch cổ hay bạch ho là giống hồng truyền thống (hoa hồng cổ bản địa Việt Nam) rất được yêu thích không chỉ bởi hoa đẹp, dáng xinh mà còn vì nó có nhiều tác dụng trong đông y, hoa hồng bạch ho là một vị thuốc chữa ho rất tốt.
Hồng bạch hoa là giống hoa hồng cỏ bụi lớn, có nhiều cành nhánh, cây thường cao khoảng 0,5-2,5m. Hoa dạng cổ điển với những cánh dầy, bóng, xếp tròn đều khum khum. Đặc biệt hoa rất thơm và sai hoa, hoa nhiều vào mùa đông đến mùa xuân. Cây khỏe mạnh, ít sâu bệnh. Người ta thường dùng hồng bạch để làm thuốc, chữa ho, làm mỹ phẩm, dưỡng da, nước hoa….
9. Hoa hồng quế
Hoa hồng quế là loại hoa hồng cổ bụi thuộc dạng bụi, nhiều cành nhánh mềm, nhỏ, chiều cao khoảng 0,5-1,5 m. Hồng quế thường có màu hồng đậm, phớt hồng, có loại cánh đơn, cánh kép. Đặc điểm của hồng quế là đường kính hoa nhỏ nhưng cực kỳ sai hoa với hương thơm dịu. Bông hoa nhỏ xinh thường được ngắt về trưng lên bàn thờ vào ngày mùng một, mười rằm. Hoa hồng quế rực rỡ quanh năm, nhiều nhất vào mùa xuân. Hồng quế rất khỏe mạnh, ít sâu bệnh, chịu được mọi điều kiện thời tiết.
10. Hoa hồng nhung – Hoa hồng cổ bông lớn
Hoa hồng nhung thuộc giống hồng bụi truyền thống lâu đời rất khỏe mạnh, dễ trồng, dễ chăm. Loại hoa hồng cổ này có phom cổ điển duyên dáng với những cánh hoa dày, mịn, bóng. Mùa đông đường kính hoa to tới 10cm, mùa hè sắc nhạt và kích thước hoa nhỏ hơn. Hương hoa thơm nồng nàn, quyến rũ. Hồng nhung thường được cắt cành cắm lọ và là món quà ý nghĩa nhân các dịp đặc biệt.
11. Hoa Hồng phấn Nữ Hoàng
Thuộc dạng bán leo nên hồng phấn nữ hoàng có thể đạt chiều cao 3,5m. Hồng phấn nữ hoàng có hoa màu hồng dịu dàng, bắt mắt, dáng hoa cổ điển sang trọng cùng hương thơm nhẹ. Hoa nở quanh năm và cây phát triển mạnh mẽ, khỏe mạnh, ít sâu bệnh thường được trồng hàng rào, trồng chậu ban công.
12. Hoa hồng leo tường vy
Hoa hồng tường vy thuộc giống bán leo còn được gọi là hồng tứ quý bởi cây ra hoa liên tục quanh năm suốt bốn mùa. Ngay cả mùa hè nắng nóng gay gắt cây vẫn kiên nhẫn nở hoa,còn mùa đông bông to đẹp tới hơn 10cm và sai hoa hơn.
Hồng tường vy có các cánh hoa ngắn màu hồng xếp lan tỏa xung quang nhị vàng óng, viền cánh hoa dập dờn lượn sóng. Tường vy thường được trồng hàng rào, hiên nhà vừa tô điểm khuôn viên vừa có tác dụng ngăn cách, bảo vệ.
13. Hoa hồng tầm xuân Bắc
Hồng tầm xuân Bắc thuộc giống hồng bụi, phát triển mạnh mẽ, tốc độ lớn và tỏa nhanh, chiều cao của cây khoảng 0,5-1,5m So với hoa hồng nói chung thì kiểu hoa của tầm xuân Bắc khá đặc biệt bởi các cánh hoa nhỏ nhắn xếp dày dặn như hoa đào, hoa mai. Những cánh hoa nhỏ xinh, mỏng manh, màu trắng tinh rất dễ thương. Hoa đơn lẻ hay xếp thành chùm đẹp mắt. Lá của tầm xuân bắc cũng lạ, không giống lá hoa hồng thông thường mà hơi thô ráp với màu xanh nhạt lạ mắt. Hoa nở từ tháng 3-4 hàng năm, thường được trồng thành bụi hoặc đường viền bảo vệ khu vườn.